گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، حسن حیدری کارشناس و تحلیلگر اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفت و گو با رادار اقتصاد در خصوص این موضوع که راهکار کاهش رشد نقدینگی برای تداوم مدیریت مطلوب بانک مرکزی در کاهش رشد نقدینگی از نظر شما آیا فقط متوجه جلوگیری از خلق پول در بانکهای خصوصی یا کنترل بیشتر بانکهای خصوصی است، گفت: قبل از هر چیزی باید درباره کارکرد بانک و منشاء خلق پول صحبت کنیم تا متوجه شویم چرا وضعیت رشد نقدینگی در ایران خطرناک شده بود.
وی در این باره خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه رشد نقدینگی ناشی از رشد پایه پولی که معمولا به دلیل بدهی دولت به بانک مرکزی، دارایی های خارجی بانک مرکزی یا بدهی بانکها به بانک مرکزی است باید مورد بررسی قرار بگیرد و راهکارهای کنترل موارد یاد شده اجرا شود تا در این مسیر بتوانیم به سمت کنترل رشد نقدینگی با روش های بهتر حرکت کنیم.
حسن حیدری استاد اقتصاد معتقد است: همه بانکها بدون اینکه خصوصی یا دولتی بودن آنها مطرح باشد منجر به رشد نقدینگی می شوند، یعنی بعد از شکل گیری پایه پولی که عملیات بانکی پایه پولی را با ضریبی به نقدینگی تبدیل می کند که در ایران از نقدینگی ایجاد شده به عنوان خلق پول یاد می شود، هر چند اصطلاح دقیقی نیست چرا که حاصل عملیات بانکی است اما مساله حائز اهمیت این است که فرق نمی کند خلق پول در کجا اتفاق افتاده باشد در بانک دولتی یا خصوصی.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تصریح نمود: خلق پول بدون ضابطه و قاعده زمانی انجام می شود که نظام بانکی کشور توجهی به رعایت انضباط مالی بانکی و منابع و سرمایه اولیه ی خود نداشته باشد.
وی در این باره توضیح بیشتری داد و گفت: به بیان بهتر بانک بدون توجه به سرمایه اولیه خود وام و اعتباراتی به مشتریان خود اعطا کند و در این مسیر اصول مدیریت ریسک را رعایت نکند، در چنین شرایطی نقدینگی ایجاد می شود، بنابراین نقدینگی ایجاد شده صرفا ناشی از عملکرد بانکهای خصوصی نیست، بلکه هر بانکی که اصول بانکداری را به درستی رعایت نکند با کاهش کفایت سرمایه خود و رشد نقدینگی اقتصاد را تحت فشار قرار می دهد.
حسن حیدری استاد اقتصاد توضیح داد: اعطای وام های مساله دار یعنی وام هایی که به اختلاسگرانی داده می شود که نقد نمی شوند و برگشتی ندارند! یا بیش از ظرفیت اعطای وام بانک تسهیلاتی داده شود همه و همه به رشد نقدینگی منجر می شود، به عبارت بهتر وقتی به بانکی اجازه تاسیس داده می شود؛ عموما این عملیات ها در بانکها صورت می گیرد؛ منتهی مساله مهم این است که آیا عملیات بانکی متناسب با سرمایه و مقررات احتیاطی بانک مرکزی است یا خیر؟
وی در ادامه بحث در خصوص عملکرد بانک مرکزی در کاهش رشد نقدینگی گفت: با توجه به اینکه سال گذشته رشد نقدینگی نزدیک به ۴۰ درصد شده بود لذا بانک مرکزی چاره ای جز این نداشت که رشد نقدینگی را با محدودیت رشد ترازنامه برای بانکها به صورت ماهیانه کمتر از ۲ درصد کنترل کند.
وی خاطر نشان کرد: بانک مرکزی در محدود سازی نظام بانکی کشور موفق شده به گونه ای که امروز رشد نقدینگی از ۳۹ درصد نزدیک به ۲۹ درصد رسیده است که نشان دهنده عملکرد موفق بانک مرکزی است.
وی در ادامه بحث یادآور شد: درست است بانک مرکزی در کنترل رشد نقدینگی تا کنون موفق بوده است اما تداوم محدودیت ها و سخت گیری های صورت گرفته می تواند قدرت وام دهی بانکها را کاهش دهد، موضوعی که به صورت مستقیم روی تولید اثر منفی به جا می گذارد.
وی در این باره خاطر نشان کرد: نباید فراموش کنیم در همه جای دنیا اگر کنترل نرخ تورم مورد نظر باشد سیاست هایی که به مرحله اجرا گذاشته می شود هزینه هایی به تولید و بخش های مختلف اقتصادی تحمیل می کند.
وی در این باره توضیح داد و گفت: هزینه هایی مثل کاهش اعطای وام و تسهیلات به بخش های مولد. افزایش نرخ بهره، کاهش رشد تولید، بنابراین این واقعیت را باید بپذیریم که سیاست کاهش رشد نقدینگی بدون هزینه و پذیرش هزینه های آن نیست؛ یعنی بدون هزینه در بخش های دیگر نمی توان تورم را کنترل کرد، بنابراین بانک مرکزی با علم به وجود چنین هزینه هایی راه کاهش رشد نقدینگی را دنبال می کند که امروز موفق شده این رقم را از از ۳۹ درصد به ۲۹ درصد برساند.
نظر شما